πισίνα

Μικρή τεχνητή λίμνη, κατάλληλη για λουτρά και για αγώνες κολύμβησης και κατάδυσης. Ο όρος προέρχεται από τις μεγάλες στέρνες που κατασκεύαζαν οι Ρωμαίοι πατρίκιοι στις βίλες τους, όπου διατηρούσαν ψάρια (pesce = ψάρι)· πισίνες ονόμαζαν επίσης τις δεξαμενές λουτρού και κολύμβησης των θερμών λουτρικών εγκαταστάσεων. Μόνο στη Ρώμη υπήρχαν δέκα επτά, μήκους ως 70 μ. με εξοπλισμούς και υπηρεσίες ικανές να δεχτούν περίπου 3.000 λουομένους. Ο Φιλόστρατος μας πληροφορεί σχετικά με την αρχαιότερη π. της ιστορίας, την οποία είχε κατασκευάσει τον 7o αι. π.Χ. ο Πέρσης πρίγκιπας Φραέρτης, λάτρης της γυμναστικής και της κολύμβησης. Με την πτώση της Pωμαϊκής αυτοκρατορίας, οι π. έχασαν πλέον κάθε σημασία στη δημόσια ζωή. Η κατασκευή τους ξανάρχισε στις αρχές του 20ού αι., κυρίως για κολύμβηση και καταδύσεις, που είχαν διαδοθεί ως αθλήματα. Οι π. κολυμβητικών αγώνων πρέπει να ανταποκρίνονται σε συγκεκριμένα τεχνικά χαρακτηριστικά, ώστε οι αγωνιστικές συνθήκες να είναι όσο το δυνατόν ομοιόμορφες και να υπάρχει σύγκριση μεταξύ των επιδόσεων που επιτυγχάνονται σε διαφορετικές π. Τα κανονικά μήκη είναι: 25, 33, 33, 50 και 100 μ. Παρόλα αυτά τα ρεκόρ δεν αναγνωρίζονται αν δεν επιτευχθούν σε π. των 50 μ. Το νερό της π. πρέπει να είναι στάσιμο, γλυκό ή αλμυρό, χωρίς ρεύματα: για το λόγο αυτό, οι εγκαταστάσεις που γίνονται στη θάλασσα, σε λίμνες ή κατά μήκος ποταμών πρέπει να εξουδετερώνουν εντελώς την επίδραση των φυσικών ρευμάτων του νερού. Η π. διαιρείται κατά μήκος από σχοινιά με πλωτήρες, σε 6 ή 8 λωρίδες-κυματοθραύστες, που προστατεύουν τους αγωνιζόμενους σε πλευρικές λωρίδες από την ανάκλαση των κυμάτων. Κατά μήκος των μικρών πλευρών, στο κέντρο κάθε λωρίδας, τοποθετούνται οι βάσεις για τη βουτιά εκκίνησης των αθλητών, σε ύψος 30 έως 70 εκ. από την επιφάνεια του νερού. Το βάθος του νερού δεν πρέπει να είναι μικρότερο από ένα μ. και, κάτω από τον πύργο καταδύσεων, να είναι ανάλογο με το ύψος των βατήρων και του κρηπιδώματος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα από το διεθνή κανονισμό. Οι σύγχρονες πισίνες διαθέτουν χωριστές δεξαμενές κολύμβησης και κατάδυσης. Τελευταία έχουν διαδοθεί πολύ οι ιδιωτικές π., συνήθωςστους κήπους κατοικιών και είναι κατά πολύ απλοποιημένες, ιδιαίτερα στις υπηρεσίες, σε σχέση με τις δημόσιες. Οι τελευταίες διαθέτουν πράγματι πολύπλοκες εγκαταστάσεις καθαρισμού, εναλλαγής και θέρμανσης του νερού, ενώ οι κλειστές διαθέτουν εγκαταστάσεις θέρμανσης και εξαερισμού του χώρου. Ιδιαίτερη σημασία έχει ο συνεχής καθαρισμός, που γίνεται με την ολική αντικατάσταση του νερού (μόνον όταν η π. παροχετεύεται κατευθείαν από τη θάλασσα, από λίμνη ή από ποτάμι), ή, συχνότερα, με φιλτράρισμα και απολυμαντικές ουσίες: στη περίπτωση αυτή, το ίδιο πάντοτε νερό (εκτός από ελάχιστες συμπληρώσεις) καθαρίζεται και επανέρχεται στη δεξαμενή. Παιδική πισίνα ξενοδοχείου (φωτ. ΑΠΕ). Στη φωτογραφία πάνω, σύγχρονη πισίνα με εξοπλισμό για καταδύσεις. Στο σχέδιο κάτω, σχηματική παράσταση του εξοπλισμού και των απαραίτητων εγκαταστάσεων για τη λειτουργία πισίνας: 1) κρηπίδωμα καταδύσεων 2) βατήρας· 3) εγκαταστάσεις για την αναρρόφηση, το φιλτράρισμα, την αποστείρωση και τη θέρμανση του νερού· 4) κινητός αναρροφητήρας για τον καθαρισμό του πυθμένα· 5) αεριοτήρας· 6) ηλεκτρικές αντιστάσεις και ανεμιστήρας για την κυκλοφορία θερμού και ξηρού αέρα. Η πισίνα στηρίζεται σε πασσάλους σκυροδέματος, που επιτρέπουν κανονικές επιθεωρήσεις του πυθμένα. Γυμναστικές ασκήσεις σε πισίνα. Ψηφιδωτό πισίνας από ρωμαϊκό λουτρό, που αντασκάφθηκε στα Ίσθμια Κορίνθου. Αναπαριστά θίασο του Διονύσου (φωτ. ΑΠΕ).

* * *

η, Ν

τεχνητή ορθογώνια δεξαμενή, βάθους 1-3 μέτρων, τής οποίας τα χείλη βρίσκονται στο ύψος περίπου τού εδάφους και η οποία είναι γεμάτη με νερό και χρησιμοποιείται για ψυχαγωγία, κολύμβηση ή κολυμβητικούς αγώνες.

[ΕΤΥΜΟΛ. < βεν. pissina < ιταλ. pise-ina «ιχθυοτροφείο» < λατ. piscis «ψάρι»].